Một món ăn ngon trước hết cần nguồn thực phẩm phải tươi ngon, sau đó mới đến cách chế biến. Dưới đây là mẹo giúp người tiêu dùng chọn mua được những thực phẩm tươi ngon, an toàn và bổ dưỡng nhất.
1- Chọn mua gia cầm:
Chọn Gà:
Cần chọn con khỏe mạnh, mào đỏ tươi, chân thẳng nhẵn, không đóng vẩy, ức đầy, hậu môn không ướt. Đừng chọn con già quá, cũng đừng non quá. Thịt gà ăn ngon nhất là lúc gà gần đẻ ( mái tơ)
Phân biệt gà tơ, gà già và gà bị bệnh như sau:
- Gà tơ: Da lông mềm mại, Lỗ chân lông nhỏ, cổ và đùi to, cẳng chân nhỏ, sờ đệm thịt ở bàn chân gà thấy da mềm và mỏng.
- Gà già: Gà mái già thì chân cứng, đóng vảy, sờ đệm thịt ở bàn chân thấy rắng chắc, da đầy, lông bù xù không mềm, lỗ chân lông to, cổ nhỏ, da trắng xám và nổi nhiều gai sần, hậu môn to. Gà trống già thì cựa dài.
- Gà bị bệnh: Chân lạnh, mào tái, dáng ủ rũ, hay vẩy mỏ, xách lên thấy chảy nước dãi, sờ vào diều thấy căng như bong bóng, hậu môn ướt.
Chọn Vịt:
Chọn vịt trưởng thành và vịt béo, ức tròn, da cổ và da bụng đầu, mọc đủ lông( điểm mút của hai cánh vừa đủ chéo vào nhau)
Không chọn vịt non và vịt mới thay lông vừa ăn không ngon lại mất nhiều công nhổ lông tơ. Vịt non thì mỏ to và mềm.Vịt già thì mỏ nhỏ và cứng. Vịt đã đẻ nhiều lứa thì bụng dưới xệ xuống. Khác với gà thì vịt đực ngon hơn vịt cái.
Gà vịt mổ bán sẵn ngoài chợ người ta thường bôi màu vàng vào da để hấp dẫn người mua. Nếu bôi nghệ thì màu da gà vịt vàng tươi, nếu bôi vàng sắt ( phẩm nhuộm) thì màu da vàng sẫm hơi nâu. Không mua gia cầm bôi vàng sắt vì ăn độc.
2- Chọn mua thịt lợn:
Thịt tươi:
Mặt ngoài có lớp màng khô, bề mặt hơi se lại. Ở mặt cắt của thịt có màu hồng sáng, bì mềm mại, thớ thịt săn, độ đàn hồi tốt ( lấy ngón tay ấn vào thịt khi buông ra không để lại vết móng tay), mỡ có màu sáng, độ chắc, có mùi thơm đặc trưng. Mặt khớp xương láng và trong, dịch hoạt trong. Tủy bám chặt vào thành ống tủy, đàn hồi.
Thịt Ôi:
Mặt ngoài miếng thịt bắt đầu nhớt, mặt cắt hơi ướt, độ đàn hồi kém ( ấn ngón tay vào khi buông ra còn để lại vết lõm tay). Mỡ tối màu, độ chắc giảm, có mùi ôi. Mặt khớp xương có nhiều nhớt, dịch hoạt đục, Tủy dễ tróc khỏi ống, màu sắc đã tối hoặc nâu.
Thịt lợn già hoặc lợn nái: Thớ thịt nhão, mỡ vàng, hoặc trong thớ thịt có thể có hạt trắng đục (lợn gạo), Trong gan, bầu dục có những chấm nhỏ. Bì lợn có thể có những mảng xuất huyết tròn hoặc bầu dục. có thể không còn nguyên vẹn, bị khoét từng đám ( do cắt bỏ ung nhọt hoặc màng xuất huyết).
Không nên mua thịt lợn qúa già hoặc quá non. Chỉ nên mua loại thịt lợn vừa lứa có màu hồng, bì mỏng. Thịt nạc có 2 loại: thịt thăn và thịt nạc mông. Thịt thăn ngon hơn, xào nấu ngọt nhưng nếu kho quá lửa sẽ bị xác ăn bã và khô. Thị nạc mông mềm hơn dùng để xào, khi xào phải to lửa đảo nhanh tay thì thịt mới mềm và ngon.
Với chân giò nên mua chân giò sau vì nó có nhiều thịt và bì mềm.
Nếu mua mỡ lợn để rán lấy mỡ nước thì nên mua mỡ lá, chọn mỡ lá to, màu trắng hơi hồng, mỡ gáy, mỡ phần ít mỡ nước hơn.
3- Chọn mua thịt bò:
Khi mua chọn loại thịt đỏ tươi, không đỏ đậm quá, thớ nhỏ, khô mịn, chắc, không dính vào tay là thịt bò ngon, mỡ có màu vàng thì thịt mới mềm béo.
Thịt bò non có mỡ màu trắng, thịt mềm, thớ thịt rất mịn. Thị bò già thì thớ thịt to màu đỏ tím, mỡ xam xám. Thị bò già ăn dai, nấu lâu nhừ.
4- Thịt trâu: Thớ thịt to, màu thịt đỏ tía, nhưng mỡ lại trắng hơn mỡ bò.
5- Chọn mua phủ tạng:
- Gan:
Gan gia súc là thực phẩm quý, giá trị dinh dưỡng cao, ăn ngon, dễ tiêu, đặc biệt giàu các vitamin A, B12 và lexitin...Khi mua cần lựa chọn gan gia súc khỏe mạnh, có chất lượng tốt. Đó là những gan có màu đỏ tía sẫm hay ngả sang màu tím, bề mặt nhẵn bóng, sờ thấy mềm và mịn, ấn tay vào thấy lún xuống in dấu tay.
Không mua gan gia súc bị bệnh: gan thường có màu sắc từ đỏ gạch non đến vàng hoặc bạc ngả sang trắng ( còn gọi là gan nếp) bề mặt lổn nhổn có nốt trắng rắn. Có trường hợp gan cứng, lấy dao cắt vào nghe như tiếng cắt vải ( con vật bị ung nhọt đã lành hoặc có bệnh xơ gan mạn tính, bệnh than. Trong trường hợp này tuyệt đối không được ăn.
Nếu mua phải loại gan trông bình thường nhưng về cắt thấy 2-3 kén sán lá ( Fasciola hepatica) thì gan đó phải hủy bỏ.
- Chọn Tim:
Gia súc khỏe mạnh thì tim màu đỏ sẫm, mặt ngoài nhẵn bóng, mềm mại, màng bọc ngoài dính liền với cơ tim.
Những con vật bệnh thì tim có màu tím sẫm, hoặc nhợt nhạt, cơ tim nhũn, mặt ngoài sần sùi, hoặc có chỗ tụ máu, nếu bị tràn dịch màng ngoài tim thì giữa tim và màng bọc có tích nước. Ở gia súc mắc bệnh tụ huyết xung quanh tim có nước vàng, mổ ra thấy có máu đọng đặc hay lỏng, màu và hoặc thường sẫm đen, đôi khi tim sưng to gấp rưỡi bình thường. Không mua tim gia súc nghi mắc bệnh.
- Chọn mua thận (bầu dục):
Bầu dục có phẩm chất tốt thường màu đỏ
hồng ngả sang tím ( tiết dê) mặt ngoài nhẵn bóng, mềm mại, Bầu dục có hình hạt đậu, bầu dục bò có nhiều múi.
Những gia súc có bệnh thì bầu dục thường có chỗ tụ máu đỏ sẫm hoặc tím nhạt. Đôi khi gặp bầu dục có giun ký sinh- bổ dọc bầu dục ra giun thường nằm trong bể thận. Nếu ít giun thì loại bỏ chỗ chứa giun, nấu luộc kỹ thì có thể ăn được. Nếu nhiều giun thì nên hủy bỏ toàn bộ.
1- Chọn mua gia cầm:
Chọn Gà:
Phân biệt gà tơ, gà già và gà bị bệnh như sau:
- Gà tơ: Da lông mềm mại, Lỗ chân lông nhỏ, cổ và đùi to, cẳng chân nhỏ, sờ đệm thịt ở bàn chân gà thấy da mềm và mỏng.
- Gà bị bệnh: Chân lạnh, mào tái, dáng ủ rũ, hay vẩy mỏ, xách lên thấy chảy nước dãi, sờ vào diều thấy căng như bong bóng, hậu môn ướt.
Chọn Vịt:
Chọn vịt trưởng thành và vịt béo, ức tròn, da cổ và da bụng đầu, mọc đủ lông( điểm mút của hai cánh vừa đủ chéo vào nhau)
Không chọn vịt non và vịt mới thay lông vừa ăn không ngon lại mất nhiều công nhổ lông tơ. Vịt non thì mỏ to và mềm.Vịt già thì mỏ nhỏ và cứng. Vịt đã đẻ nhiều lứa thì bụng dưới xệ xuống. Khác với gà thì vịt đực ngon hơn vịt cái.
Gà vịt mổ bán sẵn ngoài chợ người ta thường bôi màu vàng vào da để hấp dẫn người mua. Nếu bôi nghệ thì màu da gà vịt vàng tươi, nếu bôi vàng sắt ( phẩm nhuộm) thì màu da vàng sẫm hơi nâu. Không mua gia cầm bôi vàng sắt vì ăn độc.
2- Chọn mua thịt lợn:
Thịt tươi:
Thịt Ôi:
Mặt ngoài miếng thịt bắt đầu nhớt, mặt cắt hơi ướt, độ đàn hồi kém ( ấn ngón tay vào khi buông ra còn để lại vết lõm tay). Mỡ tối màu, độ chắc giảm, có mùi ôi. Mặt khớp xương có nhiều nhớt, dịch hoạt đục, Tủy dễ tróc khỏi ống, màu sắc đã tối hoặc nâu.
Thịt lợn già hoặc lợn nái: Thớ thịt nhão, mỡ vàng, hoặc trong thớ thịt có thể có hạt trắng đục (lợn gạo), Trong gan, bầu dục có những chấm nhỏ. Bì lợn có thể có những mảng xuất huyết tròn hoặc bầu dục. có thể không còn nguyên vẹn, bị khoét từng đám ( do cắt bỏ ung nhọt hoặc màng xuất huyết).
Không nên mua thịt lợn qúa già hoặc quá non. Chỉ nên mua loại thịt lợn vừa lứa có màu hồng, bì mỏng. Thịt nạc có 2 loại: thịt thăn và thịt nạc mông. Thịt thăn ngon hơn, xào nấu ngọt nhưng nếu kho quá lửa sẽ bị xác ăn bã và khô. Thị nạc mông mềm hơn dùng để xào, khi xào phải to lửa đảo nhanh tay thì thịt mới mềm và ngon.
Với chân giò nên mua chân giò sau vì nó có nhiều thịt và bì mềm.
Nếu mua mỡ lợn để rán lấy mỡ nước thì nên mua mỡ lá, chọn mỡ lá to, màu trắng hơi hồng, mỡ gáy, mỡ phần ít mỡ nước hơn.
3- Chọn mua thịt bò:
Thịt bò non có mỡ màu trắng, thịt mềm, thớ thịt rất mịn. Thị bò già thì thớ thịt to màu đỏ tím, mỡ xam xám. Thị bò già ăn dai, nấu lâu nhừ.
4- Thịt trâu: Thớ thịt to, màu thịt đỏ tía, nhưng mỡ lại trắng hơn mỡ bò.
5- Chọn mua phủ tạng:
- Gan:
Gan gia súc là thực phẩm quý, giá trị dinh dưỡng cao, ăn ngon, dễ tiêu, đặc biệt giàu các vitamin A, B12 và lexitin...Khi mua cần lựa chọn gan gia súc khỏe mạnh, có chất lượng tốt. Đó là những gan có màu đỏ tía sẫm hay ngả sang màu tím, bề mặt nhẵn bóng, sờ thấy mềm và mịn, ấn tay vào thấy lún xuống in dấu tay.
Không mua gan gia súc bị bệnh: gan thường có màu sắc từ đỏ gạch non đến vàng hoặc bạc ngả sang trắng ( còn gọi là gan nếp) bề mặt lổn nhổn có nốt trắng rắn. Có trường hợp gan cứng, lấy dao cắt vào nghe như tiếng cắt vải ( con vật bị ung nhọt đã lành hoặc có bệnh xơ gan mạn tính, bệnh than. Trong trường hợp này tuyệt đối không được ăn.
Nếu mua phải loại gan trông bình thường nhưng về cắt thấy 2-3 kén sán lá ( Fasciola hepatica) thì gan đó phải hủy bỏ.
- Chọn Tim:
Gia súc khỏe mạnh thì tim màu đỏ sẫm, mặt ngoài nhẵn bóng, mềm mại, màng bọc ngoài dính liền với cơ tim.
Những con vật bệnh thì tim có màu tím sẫm, hoặc nhợt nhạt, cơ tim nhũn, mặt ngoài sần sùi, hoặc có chỗ tụ máu, nếu bị tràn dịch màng ngoài tim thì giữa tim và màng bọc có tích nước. Ở gia súc mắc bệnh tụ huyết xung quanh tim có nước vàng, mổ ra thấy có máu đọng đặc hay lỏng, màu và hoặc thường sẫm đen, đôi khi tim sưng to gấp rưỡi bình thường. Không mua tim gia súc nghi mắc bệnh.
- Chọn mua thận (bầu dục):
Bầu dục có phẩm chất tốt thường màu đỏ
hồng ngả sang tím ( tiết dê) mặt ngoài nhẵn bóng, mềm mại, Bầu dục có hình hạt đậu, bầu dục bò có nhiều múi.
Những gia súc có bệnh thì bầu dục thường có chỗ tụ máu đỏ sẫm hoặc tím nhạt. Đôi khi gặp bầu dục có giun ký sinh- bổ dọc bầu dục ra giun thường nằm trong bể thận. Nếu ít giun thì loại bỏ chỗ chứa giun, nấu luộc kỹ thì có thể ăn được. Nếu nhiều giun thì nên hủy bỏ toàn bộ.
