Bộ Y tế: Hải sản vùng 25km đáy biển miền Trung chưa an toàn

Người dân có thể ăn hải sản sống ở tầng nổi, không sử dụng hải sản tầng đáy trong vòng 20 hải lý.

Ngày 20/9, liên bộ Tài nguyên, Y tế, Nông nghiệp tổ chức thông tin về việc sử dụng hải sản tại vùng biển Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. 

Theo Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, Bộ này đã phối hợp với các bộ ngành liên quan và địa phương nghiên cứu quy mô lớn với 1.040 mẫu hải sản được lấy hàng ngày ở tất cả cảng cá, gò cá, các thuyền đánh bắt cá, đầm nuôi tại 4 tỉnh miền Trung.

Từ kết quả nghiên cứu, Bộ Y tế kết luận, tất cả các hải sản như cá ngừ, cá thu, cá nục các loại, cá chỉ vàng, bạc má, cá hố,  cá bò, cá cam, trích, đối, cá cơm và các loại hải sản khác sống ở tầng nổi, hải sản tại đầm nuôi của 4 tỉnh miền Trung đều an toàn để dùng làm thực phẩm.

Các hải sản như: ghẹ, tôm, tôm tít, ốc, mực, cá đuối, cá đục, bạch tuộc, cua đá và các hải sản khác sống ở tầng đáy trong vòng 13,5 hải lý (tương đương 25 km) chưa đảm bảo an toàn để sử dụng làm thực phẩm. 

Bộ Y tế khuyến cáo không sử dụng các loại hải sản sống ở tầng đáy nêu trên trong vòng 20 hải lý. 

Theo kết luận của Bộ Y tế, các loại cá biển tầng nổi đủ an toàn để dùng làm thực phẩm. Ảnh: Hoàng Táo.

Theo Bộ Y tế, các mẫu đều được kiểm nghiệm chỉ tiêu xyanua, phenol, thủy ngân, cadimi, chì, crom, asen và sắt tại Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia và Viện Dinh dưỡng.

Tất cả các loại hải sản tại 4 tỉnh miền Trung và 3 tỉnh nhóm chứng (các tỉnh không chịu ảnh hưởng sự cố môi trường gồm Hải Phòng, Khánh Hòa và Bà Rịa - Vũng Tàu), đều không phát hiện bất kỳ mẫu nào có xyanua - chất được xác định là một trong những nguyên nhân gây ra cá chết hàng loạt.

Các chỉ số: thủy ngân, cadimi, chì, crom, asen và sắt trong hải sản ở 7 tỉnh (4 tỉnh miền Trung và 3 tỉnh nhóm chứng) trên đều nằm trong giới hạn cho phép, đảm bảo an toàn theo quy định.

Kết quả xét nghiệm đối với hải sản tại các đầm nuôi 4 tỉnh miền Trung đều đảm bảo an toàn.

Cũng theo kết quả kiểm nghiệm, đối với phenol, tất cả các mẫu hải sản tầng nổi như cá ngừ, cá thu, cá nục các loại, cá chỉ vàng, cá bạc má, cá hố, cá bò, cá cam, cá trích, cá đối, cá cơm và các loại hải sản khác sống ở tầng nổi tại bốn tỉnh miền Trung đều không phát hiện mẫu nào có phenol.

Tuy nhiên, Bộ Y tế phát hiện 132/1040 mẫu hải sản của bốn tỉnh miền Trung có phenol, bao gồm ghẹ, tôm, tôm tít, ốc, mực, cá đuối, cá đục, bạch tuộc, cua đá - đây là những loài hải sản sống ở tầng đáy. Phân bố 132 mẫu hải sản có phát hiện phenol đều nằm trong vùng từ 5 đến 25 km (tương đương với khoảng 2,7-13,5 hải lý) với tỷ lệ mẫu nhiễm cao nhất tại Hà Tĩnh và Quảng Bình và thấp nhất tại biển Lăng Cô - Thừa Thiên Huế.

Tại buổi công bố, Thứ trưởng Tài nguyên Môi trường Võ Tuấn Nhân cho hay tổ công tác của Bộ phối hợp với địa phương đang giám sát hệ thống xả thải của Formosa 24/24 trong và ngoài nhà máy. 

Về nước thải, Bộ yêu cầu Formosa chịu trách nhiệm xây dựng thêm hồ sinh thái. Hệ thống thải ngầm phải qua hồ sinh thái, có thể nuôi cá, thả bèo rồi mới được ra biển. Với chất thải rắn, Tổng cục Môi trường đang cho các doanh nghiệp trong nước vào xử lý. Về khí thải phải, Bộ cũng xây dựng trạm quan trắc để giám sát, đảm bảo đúng tiêu chuẩn. 

Về sản xuất khai thác hải sản, Bộ Nông nghiệp cho hay đã hướng dẫn, tuyên truyền để ngư dân hiểu rõ các loại hải sản tầng đáy, tầng nổi. Cơ quan chức năng sẽ giám sát theo hải trình, cấp phép lưu thông cho hải sản vùng an toàn và sẽ xét nghiệm với những lô hàng ở vùng chưa an toàn.

Hiện tượng cá chết hàng loạt khởi nguồn từ một số lồng nuôi cá bè gần khu công nghiệp Vũng Áng (Hà Tĩnh), sau đó lan đến Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế. Cuối tháng 6, Formosa Hà Tĩnh đã thừa nhận là nguyên nhân trực tiếp gây ra sự cố môi trường biển, cam kết bồi thường 500 triệu USD.

Hoàng Phương

Read More

Phần lớn xà phòng diệt khuẩn có chứa chất cấm gây nguy hiểm sức khỏe

Có đến 19 loại hóa chất bị Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấm trong thành phần nước rửa tay, diệt khuẩn đang hiện diện trong nhiều sản phẩm lưu hành ở Việt Nam.

Cục Quản lý dược - Bộ Y tế vừa yêu cầu các nhà sản xuất, nhập khẩu tại Việt Nam báo cáo về những sản phẩm xà phòng diệt khuẩn, sữa tắm, chất tẩy rửa chứa các chất cấm trong danh sách FDA đã liệt kê.

Có thể gây ung thư

Mới đây, FDA đã chính thức ra quyết định cấm 19 loại hóa chất có trong các sản phẩm xà phòng diệt khuẩn. Trong đó, 2 chất triclosan và triclocarbon có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe như kháng vi khuẩn hay ảnh hưởng tới nội tiết tố, thậm chí gây xơ gan, ung thư gan... Lệnh cấm này liên quan đến 2.100 sản phẩm diệt khuẩn, chiếm khoảng 40% số lượng xà phòng kháng khuẩn trên thị trường.

Theo thông báo của FDA, vấn đề nghiên cứu tác dụng diệt khuẩn của các hoạt chất này được đưa ra cách đây gần 3 năm. Ngày 6-9 vừa qua, dự thảo của FDA chính thức có hiệu lực, trong đó quy định các sản phẩm tắm gội diệt khuẩn tiêu dùng không kê toa mà thành phần có chứa một hoặc nhiều hơn trong số 19 hóa chất này sẽ không được lưu thông trên thị trường Mỹ. FDA cũng yêu cầu những công ty đã sản xuất các sản phẩm liên quan có thời gian 1 năm để thay thế thành phần bị cấm trong sản phẩm, tính từ tháng 9-2016.

Bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, chuyên gia y tế công cộng, cho rằng hiện nay, việc sử dụng 2 hóa chất này vẫn còn gây tranh cãi. Có ý kiến cho rằng hóa chất diệt khuẩn làm vệ sinh sạch hơn nhưng cũng có ý kiến phản đối bởi hóa chất này làm tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường, đặc biệt là tăng nguy cơ vi khuẩn kháng hóa chất. Tuy nhiên, theo ông Lâm, việc FDA cấm sử dụng các hóa chất nêu trên là hoàn toàn đúng.

Khẳng định triclosan và triclocarbon được sử dụng như một loại thuốc diệt khuẩn, PGS-TS Trần Hồng Côn, Khoa Hóa Trường ĐH Khoa học Tự nhiên Hà Nội, cho biết nếu uống trực tiếp 2 chất này có thể gây ung thư, rối loạn hormone trong cơ thể; gây các vấn đề sức khỏe, từ vô sinh đến dị tật. Tuy vậy, nếu rửa tay, rửa chân có thể rủi ro không cao.

Không tốt hơn xà phòng thông thường

Trước thông tin này, Cục Quản lý dược đã yêu cầu các nhà sản xuất, nhập khẩu tại Việt Nam rà soát lại thành phần các sản phẩm rửa tay diệt khuẩn để báo cáo về cục. Đó là các dạng xà phòng kháng khuẩn sử dụng để rửa tay với nước và phải xả sạch bằng nước sau khi sử dụng (xà phòng lỏng và xà phòng bánh). Thông cáo báo chí của Bộ Y tế dẫn nguồn tin của FDA cho biết việc sử dụng xà phòng diệt khuẩn không tốt hơn so với xà phòng thông thường.

Theo khảo sát của phóng viên Báo Người Lao Động, trên thị trường hiện nay, rất nhiều sản phẩm nước rửa tay, xà phòng có thành phần triclosan. Một chuyên gia trong lĩnh vực hóa mỹ phẩm cho biết triclosan đang được sử dụng tương đối phổ biến ở nhiều mặt hàng hóa mỹ phẩm với vai trò là chất bảo quản và chất diệt khuẩn trong các sản phẩm rửa tay, sữa tắm...

Đại diện Cục Quản lý dược cho biết danh mục các chất cấm này sẽ được đưa ra bàn thảo tại Hội đồng Mỹ phẩm các nước ASEAN tổ chức vào tháng 11 tới. Hiện quy định về quản lý mỹ phẩm tại Việt Nam cũng như các nước trong khu vực phải tuân theo Hiệp định Hòa hợp Mỹ phẩm ASEAN.

Theo các chuyên gia hóa học, hiện có hơn 200 hợp chất hữu cơ để diệt khuẩn. Chính vì thế, để bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, các nhà sản xuất hoàn toàn có thể nghiên cứu để thay thế triclosan cũng như các chất thuộc danh mục 19 hoạt chất mà FDA đã khuyến cáo bằng hợp chất khác có tính năng diệt khuẩn tốt và an toàn hơn.

Tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi

Theo TS Janet Woodcock, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đánh giá dược phẩm thuộc FDA, một số nghiên cứu cho thấy các thành phần kháng khuẩn gây hại về lâu dài nhiều hơn là có lợi. Một số hóa chất diệt khuẩn có trong xà phòng, nước rửa tay, sữa tắm có thể khiến các vi khuẩn kháng thuốc phát triển mạnh, gây ra những vấn đề về sức khỏe bằng cách tiêu diệt các vi khuẩn có lợi sống trên cơ thể cũng như gây rối loạn hormone. Sau khi bị xả xuống đường ống cống, các hóa chất này cũng gây nguy hại cho các loài động, thực vật.

Read More

Giá cá sấu giảm sâu, nhiều người nuôi đứng trước nguy cơ vỡ nợ

Những năm 2013 – 2014 giá cá sấu lên đỉnh điểm trên 200.000 đồng/kg, nhiều người nuôi cá sấu tại TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, cũng như một số tỉnh lân cận đua nhau đầu tư xây mới và mở rộng quy mô chuồng trại...Vậy nhưng, từ đầu năm đến nay giá bán cá sấu thương phẩm liên tục lao dốc, xuống còn 60.000/kg, khiến nhiều người nuôi đứng trước nguy cơ vỡ nợ...

Nhiều trang trại đóng cửa

Theo Chi cục Kiểm lâm TP.HCM, hiện tổng đàn cá sấu nước ngọt được nuôi trên địa bàn các quận, huyện của thành phố đã lên đến trên 160.000 con (gồm cá sấu bố mẹ và hậu bị). Trong khi đó đến thời điểm này của năm 2016 chỉ xuất khẩu được khoảng 18.000 con cá sấu sống; trên 10.000 con cá sấu giống và 8.000 tấm da muối, da thuộc.

Thực tế năm nay giá cá sấu xuất khẩu bị tụt xuống khoảng 50% so với năm rồi, do vậy chỉ những trại nuôi lớn mới trụ lại được.

Theo tìm hiểu của PV, đầu ra sản phẩm cá sấu vẫn chỉ với 3 thị trường chính là Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Thời gian gần đây, một số DN phía Trung Quốc đã ngừng thu mua cá sấu khiến một số trại nuôi phải đóng cửa vì không có thị trường. Ông Tăng Hùng, chủ một trang trại cá sấu lớn ở huyện Củ Chi (TP.HCM) cho biết, trước nhiều áp lực về vốn, thị trường nội địa hiu hắt trong khi xuất khẩu hạn hẹp khiến ông đành phải đóng cửa trang trại.

Tương tự, ông Nguyễn Trường Quốc (ở Bình Chánh, TP.HCM) cũng từng nuôi cá sấu gia công cho các công ty thuộc da. Gần đây do đầu ra quá khó khăn, ông không nhận được nhiều đơn hàng nữa và giá giảm mạnh khiến thua lỗ nặng. Do vậy, ông quyết định tạm đóng cửa nuôi cá sấu để chuyển qua nuôi heo.

Thực trạng này cũng đang khiến cho nhiều hộ nuôi cá sấu ở Đồng Nai lao đao. Ông Nguyễn Văn Nhật, xã Phú Ngọc, huyện Ðịnh Quán, người có gần chục năm gắn bó với nghề nuôi cá sấu. Lúc đầu gia đình ông chỉ nuôi khoảng gần 100 con.

Đến năm 2014, giá cá sấu tăng đột biến, ông quyết định đầu tư quy mô đàn lên gấp 3 lần. Sau gần 2 năm chăm sóc, đến nay hơn 300 con cá sấu đã đến thời kỳ xuất chuồng ông Nhật vẫn đang đau đầu với bài toán giữ đàn chờ giá tốt hay chấp nhận bán lỗ.

Theo các hộ nuôi, giá cá sấu phải đạt 120.000 đồng/kg người nuôi mới có lãi. Nhiều hộ ráng giữ đàn cá sấu lại để tiếp tục nuôi nhưng cũng chỉ giữ được một thời gian rồi phải chấp nhận bán, vì thương lái Trung Quốc chỉ mua cá sấu có trọng lượng 18 - 20kg/con, cá sấu càng lớn giá càng thấp.

Thêm bài học đắt giá

Theo Hạt Kiểm lâm huyện Ðịnh Quán, hiện tại trên địa bàn 2 xã La Ngà và Phú Ngọc có đến 375 cơ sở, trại nuôi cá sấu với gần 140.000 con.

Ông Nguyễn Văn Thành, chủ nhiệm HTX cá sấu giống Nam Bộ (Q.12, TP.HCM) cho biết: Trước đây Trung Quốc chủ yếu mua cá sấu sống từ 10kg trở lên, gần đây họ lại đặt vấn đề thu mua cá sấu con, nhưng số lượng cũng không nhiều.

Chủ nhiệm HTX cá sấu giống Nam bộ (Q12, TP.HCM) đang lo lắng giữ nghề nuôi cá sấu

Hiện giá cá sấu thương phẩm tụt thê thảm chỉ còn 60.000 đ/kg (so với hơn 1 năm trước giá trên dưới 200.000 đ/kg), còn giá cá sấu giống cũng bị giảm ½ so với năm rồi (từ 600.000 đ/kg xuống còn 300.000 đ/kg).

“Không biết nguyên nhân vì sao Trung Quốc lại thu mua cá sấu con, nhưng vì thấy vẫn tiêu thụ được nên người nuôi vẫn chấp nhận xuất bán dù chỉ bằng nửa giá so với năm rồi để gỡ gạc. Nếu tình trạng này kéo dài rất có thể sẽ làm sụt giảm số lượng và chất lượng cá sấu giống trong tương lai” – ông Thành lo lắng.

Trao đổi với PV, Phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Ðịnh Quán Nguyễn Văn Chiểu khẳng định, việc tăng đàn ồ ạt trong khi chưa tìm được đầu ra ổn định chính là nguyên nhân của tình trạng rớt giá thê thảm như hiện nay.

Còn nhận định của Chi cục Kiểm lâm TP.HCM thì cái khó của các DN Việt Nam chính là phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc. Trong khi đó công nghệ thuộc da, chế biến sâu của ta còn yếu kém. Nuôi ồ ạt, giá cá sấu giảm sâu, nhiều trang trại thua lỗ, đóng cửa, là bài học đắt giá.

Bên cạnh việc xuất khẩu da thành phẩm và cá sấu sống, nhiều DN đang phải tập trung đầu tư cho nghiên cứu sử dụng toàn bộ chế phẩm từ cá sấu. Cụ thể như DN Cá sấu Hoa Cà đã nghiên cứu tận dụng thành công xương cá sấu để nấu cao chữa bệnh xương thủy tinh.

Ông Tôn Thất Hưng – Giám đốc Cty TNHH Cá sấu Hoa Cà cho biết, vừa qua ông cùng các đồng nghiệp sang Mỹ báo cáo kết quả chữa bệnh xương thủy tinh từ cao cá sấu và mong rằng chuyến đi này sẽ là bệ phóng tìm hướng đi mới cho các sản phẩm cá sấu của công ty trong tương lai.

Theo Minh Sáng

Nông nghiệp Việt Nam

Read More