Xung quanh ‘hiện tượng’ xuất khẩu rau quả Việt tăng 782,13% so với năm 2005

Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, giá trị xuất khẩu của ngành hàng rau quả 8 tháng vừa qua tăng gần 130% so với cùng kỳ năm 2015. Đây là mức tăng trưởng có giá trị lớn nhất trong tất cả các mặt hàng nông, lâm, thủy sản xuất khẩu (XK).

Bước tiến chuyên canh hàng hóa

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh, thời gian vừa qua,ngành rau quả gặt hái được những kết quả xuất khẩu rất ấn tượng. Dự báo năm 2016, kim ngạch xuất khẩu rau quả sẽ cán mức 2,5 tỉ USD, có thể lần đầu vượt qua kim ngạch xuất khẩu (XK) lúa gạo. “Trong mấy chục năm qua, chúng ta quan tâm rất nhiều đến lúa gạo mà chưa chú trọng đến rau quả. Dư địa phát triển của lĩnh vực rau quả còn lớn, cần được tập trung thúc đẩy nhiều hơn”, ông Doanh đánh giá.

Theo ước tính của Bộ NN&PTNT, hiện nay toàn vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) hiện có trên 288.000 ha cây ăn quả các loại, cho sản lượng mỗi năm trên 3,18 triệu tấn quả để phục vụ tiêu dùng và XK. Các loại trái cây chủ lực bao gồm: Thanh long, xoài, chôm chôm, sầu riêng, vú sữa, bưởi, nhãn, cam và quýt, tập trung nhiều nhất tại các tỉnh Tiền Giang, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Bến Tre, Đồng Tháp và Hậu Giang.

Từ năm 2000 trở lại đây, tiềm năng kinh tế vườn của ĐBSCL được phát huy, theo đó việc canh tác cây ăn trái đã được người dân áp dụng tiến bộ khoa hoc, kỹ thuật. Nhờ vậy sản lượng, chất lượng trái cây có tăng lên, hình thành được một số vùng chuyên canh trái cây đặc sản hàng hóa tập trung gồm: Xoài cát Hòa Lộc ở Tiền Giang và TP. Cần Thơ, xoài Cát Chu ở Đồng Tháp, bưởi Năm Roi ở Vĩnh Long, Hậu Giang và Sóc Trăng, bưởi da xanh ở Bến Tre, quýt Hồng Lai Vung ở Đồng Tháp, thanh long ở Tiền Giang và Long An, vú sữa Lò Rèn ở Tiền Giang, dứa Queen ở Tiền Giang, Kiên Giang và Hậu Giang...

Hơn 10 năm trở lại đây, XK rau quả nói chung, đặc biệt là mặt hàng trái cây ghi nhận sự gia tăng nhanh chóng. Nếu như năm 2005, rau quả Việt Nam mới được XK tới 36 nước và vùng lãnh thổ, đạt kim ngạch trên 235 triệu USD, thì đến năm 2015, số thị trường XK đã tăng lên hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch XK cũng không chịu thua kém khi chạm mức trên 1,8 tỉ USD, tăng 123% so với năm 2014 và tăng 782,13% so với năm 2005. Trong số đó, trái cây XK chiếm trên 70%. 2015 cũng là năm đánh dấu kim ngạch XK rau quả cao nhất từ trước đến nay. Vẫn trên đà đi lên, bước sang 7 tháng đầu năm 2016, kim ngạch XK rau quả cả nước đã đạt 1,385 tỉ USD, tăng 135,5% so với cùng kỳ năm 2015.

Ngoài các thị trường XK truyền thống, dù khó khăn song Việt Nam đã tích cực mở mới nhiều thị trường, đặc biệt là những thị trường “khó tính” như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Australia, New Zealand... Tại ĐBSCL, sản xuất cây ăn trái theo quy trình thực hành nông nghiệp tốt (GAP) được đặc biệt quan tâm nhằm đáp ứng yêu cầu XK. Nhiều mô hình sản xuất theo VietGAP, GlobalGAP đã được thực hiện và chứng nhận trên chôm chôm, bưởi da xanh ở Bến Tre, bưởi Năm Roi ở Vĩnh Long, vú sữa Vĩnh Kim, xoài cát Hòa Lộc, khóm (dứa) ở Tiền Giang, xoài ở Đồng Tháp...

Thách thức với rào cản kỹ thuật cao nhất

Về những rào cản kỹ thuật của nhập khẩu nông sản, thường chỉ cần nghiên cứu kỹ và áp dụng đúng theo các tiêu chuẩn đã được quốc tế công nhận thì có thể ung dung tiến vào thị trường nước bạn. Tuy nhiên, ngành hàng thực vật, đặc biệt là rau quả, thì không phải vậy.

Theo ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cho biết: “Mỗi nước có điều kiện khí hậu khác nhau nên sẽ có cơ cấu cây trồng khác nhau. Chính vì vậy, hầu như không có nước nào “liên thông” việc kiểm dịch thực vật. Điều này cũng được quy định rõ ngay cả trong công ước quốc tế.

Cũng chính vì quy định này nên song song với các tiêu chuẩn kỹ thuật giúp nhập khẩu rau quả an toàn, nhiều nước đã lập nên những rào cản kỹ thuật để bảo hộ các mặt hàng trồng trọt trong nội địa. Trong hội nhập sâu, nhất là khi tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), lộ trình thuế suất giảm dần cũng đồng nghĩa với việc các rào cản kỹ thuật như điều kiện kiểm dịch, an toàn thực phẩm sẽ tăng lên.

“Đây là một trong những khó khăn nổi cộm trong XK trái cây. Hồ sơ một loại trái cây để được một quốc gia chấp nhận nhanh thì mất 1 năm, còn trung bình khoảng 3-4 năm, thậm chí lâu hơn có thể mất tới cả 10 năm”, ông Trung nhấn mạnh.

Giá thành và chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm đối với nhóm quả tươi XK hiện nay là thách thức lớn trong XK. Riêng đối với TPP, trong số 12 nước tham gia TPP thì khá nhiều nước thuộc thị trường “khó tính” đối với việc nhập quả tươi, nổi bật là Mỹ, Nhật Bản, Australia, New Zealand. Yêu cầu rau quả xuất đi nhóm thị trường này là phải sản xuất theo VietGAP, tuân thủ không sử dụng một số nhóm thuốc trừ dịch hại nhất định.

Để kim ngạch XK rau quả tiếp tục tăng trưởng mạnh, theo ông Hoàng Trung, song song với kiểm soát chất lượng trồng trọt rau quả tại nội địa, chúng ta cần bám sát các quy định nhập khẩu của các thị trường, không chỉ đơn thuần là tuân thủ mà những rào cản kỹ thuật có chiều hướng thương mại đã được tính toán đàm phán để mở cửa thị trường nhanh nhất, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tiến sâu vào sân chơi giàu tiềm năng về kinh tế này.

Read More

Sáu loại quả người Việt chưa bao giờ phải nhập khẩu.

Dù Việt Nam phải nhập rất nhiều loại hoa quả, đặc biệt là từ Trung Quốc, do không trồng được hoặc trái mùa vụ, song, theo lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), có những loại quả Việt Nam không bao giờ phải nhập khẩu.

1. Vú sữa:

Việt Nam hiện là nước duy nhất trên thế giới có vú sữa làm hàng hoá xuất khẩu. Mới đây, Bộ Nông nghiệp Mỹ cũng đã cho phép nhập khẩu quả vú sữa của Việt Nam vào thị trường này, dự kiến bắt đầu từ quý 4/2016.

Hiện có rất nhiều giống như vú sữa Lò Rèn, vú sữa nâu tím, vú sữa vàng,... Trong đó, giống vú sữa Lò Rèn đặc biệt được trồng nhiều nhất, bởi trái vỏ mỏng, sáng bóng rất đẹp, thịt trái nhiều, hương vị thơm ngọt, nhiều chất dinh dưỡng, được nhiều người ưa chuộng.

Các quốc gia trên thế giới đánh giá rất cao chất lượng của trái vú sữa Lò Rèn ở Việt Nam. Những năm gần đây, để xuất khẩu ra nước ngoài, vú sữa Việt Nam phải đạt tiêu chuẩn Global Gap. Điều này đã được Hợp tác xã Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim (Tiền Giang) thực hiện thành công nhiều năm qua trên 55 ha trồng vú sữa, cho năng suất 400 tấn/năm.

2. Dưa hấu

Không phải loại quả độc quyền giống như quả vú sữa, song, Việt Nam lại là nước trồng dưa hấu nổi tiếng, với khá nhiều loại giống như Hắc Mỹ Nhân, Thanh Mỹ Nhân,... Dưa hấu được trồng ở khắp các địa phương, trải dài từ Bắc đến Nam. Tuy nhiên, trồng tập trung nhất vẫn là ở vùng Hải Dương, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Cần Thơ, Tiền Giang, Trà Vinh,...

Theo thống kê của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), sản lượng dưa hấu dự kiến năm 2016 vào khoảng 1,5 triệu tấn. Trong đó, tiêu thụ dưa hấu tại thị trường trong nước chiếm khoảng 80%, 20% còn lại là xuất khẩu. Với xuất khẩu, Trung Quốc là thị trường lớn nhất chiếm 85-90%.

Hiện trên thị trường, dưa hấu được bày bán khắp các sạp chợ, người dân có thể mua ăn dưa hấu quanh năm với giá tiền chỉ từ 10.000-35.000 đồng/kg tuỳ loại và tuỳ vào thời điểm.

3. Thanh long

Sau dưa hấu, thanh long cũng là loại quả Việt Nam không bao giờ phải nhập khẩu vì sản lượng thanh long của Việt Nam không những cung cấp đủ cho thị trường trong nước mà còn xuất khẩu đi một số nước trên thế giới với khối lượng lên đến 1,1 triệu tấn mỗi năm.

Hiện có giống thanh long ruột đỏ, thanh long ruột trắng được trồng phổ biến ở các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận, Tiền Giang, Long An,...

Vào mùa, giá thanh long tại vườn chỉ dao động từ khoảng 5.000-10.000 đồng/kg hoặc cao điểm thì khoảng 15.000 đồng/kg. Còn ở chợ, giá thanh long thường được bán ở mức 15.000-45.000 đồng/kg tuỳ loại. Thời điểm dội chợ, giá bán lẻ chỉ còn ở mức 10.000 đồng/kg.

4. Bưởi

Bưởi cũng là loại quả mà Việt Nam chỉ xuất khẩu, không bao giờ phải nhập khẩu khẩu.

Không chỉ trồng 1-2 giống bưởi, Việt Nam có rất nhiều các giống bưởi nổi tiếng. Ví như: bưởi năm roi, bưởi ra xanh được trồng rất nhiều ở các tỉnh ĐBSCL phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu; bưởi Diễn ở Hà Nội là loại bưởi tiến vua thường xuất hiện vào dịp Tết Nguyên Đán, bưởi đỏ Văn Luận ở Thanh Hoá, bưởi Đoan Hùng ở Phú Thọ,...

Hiện trên thị trường tràn ngập các loại bưởi. Giá cả cũng phụ thuộc tuỳ loai, tuỳ vào chất lượng.

Đơn cử, tại chợ Hà Nội, loại bưởi quê có giá 20.000-30.000 đồng/quả, bưởi năm roi giá 40.000-50.000 đồng/kg, bưởi da xanh giá 100.000-120.000 đồng/kg,...

5. Vải thiều

Vải thiều là loại quả không chỉ nổi tiếng khắp Việt Nam, loại quả ngọt thơm này còn được nhiều nước trên thế giới biết đến. Thế nên, ở Việt Nam, chúng ta không bao giờ phải nhập khẩu vải thiều, dân có thể ăn thoải mái.

Thủ phủ vải thiều Bắc Giang hiện có tới 30.000 ha đất trồng vải thiều, sản lượng ước đạt khoảng 130.000-200.000 tấn mỗi năm. Còn Hải Dương cũng có khoảng 11.000 ha đất trồng vải thiều cung cấp gần 40.000 tấn mỗi năm.

Vào mùa hè, trên khắp cả nước, từ đồng bằng đến thành thị, vải được bày bán khắp các sạp chợ với giá bán 60.000-80.000 đồng/kg thời điểm đầu hoặc cuối vụ. Còn thời điểm chính vụ giá vải chỉ ở mức 15.000-35.000 đồng/kg.

Ngoài phục vụ nhu cầu trong nước, năm 2016, Việt Nam còn xuất khẩu 77.000 tấn vải thiều sang các nước như: Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản,...

6. Chuối

Dù không có thế mạnh những dưa hấu, vú sữa, thanh long, bưởi và vải thiều, nhưng chuối cũng là loại quả Việt Nam trồng rất nhiều, tập trung chủ yếu tại các tỉnh ĐBSCL, Hưng Yên, Vĩnh Phúc,... với các giống nổi tiếng như: chuối tiêu hồng, chuối sứ, chuối sáp, chuối ngự.

Số liệu từ Cục Bảo vệ thực vật cho thấy, chưa tính lượng chuối tiêu thụ trong nước, riêng lượng chuối xuất khẩu mỗi năm ước đạt 40.000 tấn.

Giá của loai quả này thuộc diện siêu rẻ. Thường một nải chuối tiêu hồng ở mức 20.000-30.000 đồng/nải, chuối sứ 30.000-40.000 đồng/nải, chuối ngự loại đắt nhất cũng chỉ 60.000-70.000 đồng/nải

.

Read More

Mỹ chính thức tăng thuế chống bán giá trên tôm Việt Nam lên gần 4 lần

Bộ Thương mại Mỹ vừa công bố mức thuế chống bán phá trên tôm đông lạnh của nước ta vào Mỹ cao gấp gần 4 lần so với lần áp thuế thứ 9 trước đây.

Cụ thể, tất cả các lô hàng tôm đông lạnh nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 1/2/2014 đến 31/1/2015 sẽ phải chịu mức thuế chống bán phá giá là 4,78%, trong khi mức thuế lần gần nhất là 0,91%.

Mức thuế này nếu được thực thi sẽ khiến các doanh nghiệp tôm Việt Nam khó cạnh tranh xuất khẩu vào Mỹ vì các đối thủ như Thái Lan, Ấn Độ hiện chịu mức thuế chống bán giá thấp hơn Việt Nam từ 2-3 lần.

Read More