Để tốt cho gan, nên ăn và không ăn thực phẩm gì?

1. Những thực phẩm phá hủy gan

Thực phẩm bị mốc như lạc, đậu tương, ngô chứa chất aflatoxin độc tính mạnh dễ gây 

thoái hóa hoặc hoại tử tế bào gan dẫn đến ung thư gan. 

Rượu bia là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh về gan. Ảnh: News.

Theo Health Sina, không chỉ rượu ảnh hưởng đến gan mà các thức ăn lên men mốc và thói quen ăn uống nghèo nàn cũng không tốt cho sức khỏe. Nên tránh những loại thực phẩm sau:

Rượu

Với người có vấn đề về gan, rượu càng làm gan tổn thương trầm trọng hơn nữa. Bệnh nhân gan đã vốn bị rối loạn chức năng giải độc trong khi chất chuyển hóa trung gian từ rượu là acetaldehyde lại gây hại trực tiếp đến các tế bào gan. Vì vậy bác sĩ khuyên nên hạn chế bia rượu, người bệnh gan phải tuyệt đối tránh xa rượu.

Thực phẩm chứa chất bảo quản

Thực phẩm tiện lợi như mì ăn liền, xúc xích, thực phẩm đóng hộp có thể chứa chất bảo quản và màu thực phẩm. Tiêu thụ thường xuyên loại này làm tăng gánh nặng chuyển hóa và chức năng giải độc của gan, bất lợi cho người có chức năng gan kém.

Thực phẩm bị mốc

Thực phẩm bị mốc như lạc, đậu tương, ngô sản sinh chất aflatoxin độc tính mạnh dễ gây thoái hóa hoặc hoại tử tế bào gan dẫn đến ung thư gan. Vì vậy bác sĩ khuyên mọi người tuyệt đối không ăn thực phẩm lên men mốc.

Hạt hướng dương

Loại hạt này chứa các axit béo không bão hòa. Tiêu thụ hạt hướng dương quá mức sẽ tăng lượng lớn choline lưu trữ chất béo trong gan, ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng tế bào gan.

2. Những thực phẩm tốt cho gan

Chất béo

Nhiều người lầm tưởng chất béo là kẻ thù của gan vì gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Nhưng thực tế chất béo vẫn là một các chất dinh dưỡng cần cho gan, thiếu nó, gan sẽ không thể hoạt động bình thường được.

Một số bệnh nhân sau khi bị gan nhiễm mỡ chỉ ăn toàn rau và trái cây, đây là sai lầm lớn. Dù gan có nhiễm mỡ hay không cũng không nên từ biệt hoàn toàn các loại thịt. Để đảm bảo chức năng gan hoạt động tốt, trong bữa ăn hằng ngày nên có protein và chất béo chiếm lần lượt 20% và 60%, còn lại là carbohydrates. Lưu ý: Gan cần chất béo nhưng không có nghĩa là cần quá nhiều, do vậy nên lựa chọn thức ăn ít béo như thịt nạc, sữa tách béo, tôm...

Protein

Protein có thể giúp sửa chữa những hư tổn ở gan. Chất này có nhiều trong trứng, đậu phụ, sữa, cá, thịt gà, hạt mè, hạt thông và các thực phẩm giàu protein ít calo rất có lợi cho gan. Các chuyên gia khuyên người bình thường mỗi ngày nên hấp thu 90 g protein. Đặc biệt những người bị suy giảm chức năng gan, bổ sung các thực phẩm giàu protein với lượng thích hợp có thể giúp gan hồi phục, ngăn ngừa tổn thương thêm.

Đường

Thiếu năng lượng thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan. Đường là nguyên liệu quan trọng để bảo vệ gan, mỗi g glucose cung cấp khoảng 70% năng lượng cần thiết cho cơ thể. Đường còn giúp tổng hợp glycogen tích trữ trong gan, ngăn chặn các độc tố làm tổn thương tế bào gan. Quan trọng là phải điều tiết lượng đường dung nạp vào cơ thể sao cho phù hợp. Một kg thể trọng cần một g đường, chẳng hạn một người nặng 60 kg cần hấp thu 60 g đường. Đường cũng có trong các thực phẩm chứa carbohydrates là gạo, mì, mật ong, nước trái cây, trái cây. Một muỗng canh mứt chứa khoảng 15 g đường, một lon Cocacola có 37 g đường, 3 thanh chocolate chứa 9 g đường, một que kem ốc xoáy khoảng 10 g đường.

Vitamin A

Các nghiên cứu chỉ ra vitamin A có thể bảo vệ gan, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư. Chất này giúp khôi phục chức năng các mô, giảm tỷ lệ tái phát của bệnh nhân đã hóa trị ung thư. Các chuyên gia khuyến cáo cơ thể con người mỗi ngày cần tiêu thụ một lượng vitamin A thích hợp: Nam giới 800 mg, nữ 750 mg. Lưu ý không dung nạp nhiều hơn 3.000 mg vì có thể làm tổn hại đến gan. Để đáp ứng tiêu chuẩn này, mỗi ngày nên ăn một củ cà rốt vừa, 65 g gan gà, 200 g cá ngừ đóng hộp hoặc một ly sữa. Cà chua, cà rốt, rau bina, gan, dầu và các sản phẩm từ cá cũng chứa rất nhiều vitamin A.

Vitamin B

Vitamin B là "trạm xăng" của gan. Vitamin B có thể tăng tốc độ trao đổi chất, chuyển hóa thành năng lượng không chỉ để cung cấp cho gan mà còn giúp khôi phục chức năng gan, ngăn ngừa thoái hóa gan. Chất này đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa gan nhiễm mỡ . Người thích uống rượu càng nên chú ý đến vitamin B vì các nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin B có thể tăng cường khả năng chịu đựng của gan với rượu.

Lưu ý: Vitamin B có thể hòa tan trong nước, chỉ lưu lại trong cơ thể một vài giờ nên phải được bổ sung hàng ngày. Các chuyên gia khuyên những người bị mắc bệnh gan nên hấp thụ từ 10 đến 30 mg  mỗi ngày nhưng không được vượt quá 30 mg. Thịt lợn, đậu nành, gạo, nấm và một số thực phẩm khác là nguồn cung cấp vitamin B dồi dào.

Rau quả có tác dụng bảo vệ gan vì chứa nhiều vitamin, khoáng chất; rau lá xanh, cà rốt,

khoai tây và trái cây họ cam quýt giúp cơ thể tăng cường khả năng phòng ngừa ung thư gan.

Uống trà

Uống trà rất có lợi cho phòng chống ung thư gan, đặc biệt là lá trà tươi.

Ăn rau và trái cây

Rau quả có tác dụng bảo vệ gan vì chứa nhiều vitamin, khoáng chất. Các loại rau lá xanh, cà rốt, khoai tây và trái cây họ cam quýt được chứng minh giúp cơ thể tăng cường khả năng phòng ngừa ung thư gan. Chuyên gia khuyên mọi người mỗi ngày nên ăn nhiều hơn 5 loại rau và trái cây, buổi sáng uống một ly nước trái cây, chiều ăn một miếng trái cây, trưa ăn từ hai loại rau trở lên. Trung bình một ngày ăn từ 400 đến 800 g rau quả sẽ giảm 20% nguy cơ ung thư gan.

Chế phẩm từ sữa

Các chuyên gia đã chỉ ra việc dùng chế phẩm từ sữa mỗi ngày sẽ giảm 78% nguy cơ ung thư gan. Hiện nay trẻ em đã tập được thói quen sử dụng sữa mỗi ngày nhưng hầu hết người lớn thì chưa, điều này cần được cải thiện.

Thực phẩm dạng chồi như măng, rau diếp và măng tây

Các chuyên gia gợi ý rằng ăn nhiều loại thực phẩm này có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư gan và giúp ngon miệng hơn.